![](/media/lib/479/n-herbata-2a58f42afc29d3eb228a72af42c25119.jpg)
Kawa i herbata zmniejszają ryzyko udaru mózgu i demencji
18 listopada 2021, 11:07Picie kawy lub herbaty może być powiązane z mniejszym ryzykiem udaru i demencji, informują na łamach PLOS Medicine naukowcy z Uniwersytetu Medycznego w Tianjin w Chinach. Ponadto spożycie kawy zostało powiązane z mniejszym ryzykiem demencji po wystąpieniu udaru. Naukowcy wykorzystali w swoich badaniach dane 365 682 zdrowych osób w wieku 50–74 lat z UK Biobank.
![](/media/lib/479/n-genji-224c35b055c1146dfc50f83af5bf1c1a.jpg)
W Kioto odnaleziono pozostałości prywatnej rezydencji cesarzowej z VIII wieku
17 listopada 2021, 11:10Podczas wykopalisk archeologicznych w dawnej stolicy Japonii – Kioto – znaleziono pozostałości Tokaden, wspominanego w literaturze X/XI wieku prywatnego pawilonu cesarzowej i dam dworu. Pochodzący z końca VIII wieku pawilon stanowił część cesarskiego kompleksu pałacowego. Dotychczas przeprowadzone wykopaliska sugerują, że prywatna rezydencja cesarza składała się wówczas m.in. z 17 pawilonów, i rozciągała się na 182 metry w kierunku wschód-zachód i 226 metrów w kierunku północ-południe.
![](/media/lib/479/n-artaxata1goto-d2c2e2ccf1e7e9061c098e73f2572bd5.jpg)
W starożytnej stolicy Armenii odkryto najdalej na wschód wysunięty rzymski akwedukt
17 listopada 2021, 06:27Naukowcy z Westfalskiego Uniwersytetu Wilhelma w Münsterze oraz Narodowej Akademii Nauk Republiki Armenii odkryli w starożytnej stolicy kraju, Atashat (Artaxata), pozostałości rzymskiego akweduktu. Tym samym jest to najdalej na wschód położony akwedukt w świecie rzymskim. Akwedukt powstał po tym, jak miasto zostało zrównane z ziemią przez legiony, a następnie odbudowane przy pomocy Rzymian.
![](/media/lib/479/n-obraz-086cc3a0ad3954218de7b2e5cc885c5b.jpg)
Późnogotycki obraz wrócił po konserwacji do kościoła św. Marcina w Pisarzowicach
16 listopada 2021, 18:27Późnogotycki obraz z Matką Boską z Dzieciątkiem w towarzystwie św. Marcina i św. Urbana, papieża, wrócił po konserwacji do parafii św. Marcina w Pisarzowicach. Dzieło powstało na początku XVI w. w krakowskiej pracowni anonimowego Mistrza Rodziny Marii. Jego konserwacją zajmowali się specjaliści z Krakowa. Konieczne było uzupełnienie złoceń, a także naprawienie warstwy malarskiej lica i podobrazia.
![](/media/lib/479/n-ksiazki-8572eb3115dcd7428e8b08439263e929.jpg)
Głosowanie na najdziwniej zatytułowaną książkę. Nominowano wyłącznie wydawnictwa naukowe
16 listopada 2021, 16:10Na liście pozycji nominowanych do tegorocznej Diagram Prize - nagrody dla najdziwniej zatytułowanych książek - po raz pierwszy w 43-letniej historii konkursu znalazły się wyłącznie tytuły, które ukazały się nakładem wydawnictw uniwersyteckich/specjalizujących się w treściach naukowych. Do 26 listopada można głosować on-line. Tytuł zwycięskiej publikacji zostanie podany 3 grudnia.
![](/media/lib/479/n-cynober-973a72962beaf7644468456a7c9f0791.jpg)
W epoce miedzi ludzie poważne zanieczyścili środowisko rtęcią. Niektórzy jedli jej związki?
16 listopada 2021, 13:27Naukowcy informują o zidentyfikowaniu najstarszego miejsca, w którym człowiek zanieczyścił rtęcią siebie i środowisko naturalne. Zespół specjalistów przebadał kości 370 osób z 50 grobów znalezionych na 23 stanowiskach archeologicznych na południu Hiszpanii i Portugalii. Szczątki pochodzą z okresu 5000 lat, począwszy od neolitu. Efektem pracy jest opublikowany na łamach Journal of Osteoarcheology artykuł The use and abuse of cinnabar in Late Neolithic and Copper Age Iberia.
![](/media/lib/479/n-jezyki-cff619530e482ec17e48ce2b18f488c9.jpg)
Znamy wspólnego przodka i drogę rozprzestrzeniania się języków transeurazjatyckich
16 listopada 2021, 11:08Języki transeurazjatyckie to termin wprowadzony na oznaczenie sąsiadujących języków tradycyjnie klasyfikowanych jako ałtajskie. Do transeurazjatyckich mają należeć tureckie, mongolskie, tungusko-mandżurskie oraz japoński i koreański. Pojęcie języków transeurazjatyckich budzi spory wśród specjalistów. Wiele podobieństw pomiędzy tymi językami wynika z kontaktów między nimi. Powstaje jednak pytanie, czy przynajmniej część z podobieństw to nie wynik posiadania wspólnego przodka. A jeśli tak, to gdzie i kiedy języki te zaczęły się od siebie oddzielać.
![](/media/lib/479/n-eagle1-4ef3a85e990cb8e0f34fae64ffc9476d.jpg)
IBM zaprezentował 127-kubitowy procesor kwantowy Eagle
15 listopada 2021, 17:40IBM zaprezentował 127-kubitowy procesor kwantowy Eagle. Dzięki niemu, jak zapewnia koncern, klienci firmy będą mogli wykorzystać niedostępne dotychczas zasoby obliczeniowe, co ma się stać krokiem milowym w kierunku wykorzystania obliczeń kwantowych w codziennej praktyce. Eagle ma bowiem wkrótce zostać udostępniony wybranym partnerom IBM-a.
![](/media/lib/479/n-erupcja-cfcaf7d0f620e11f7c501eb3c7c82ab1.jpg)
Wulkany wpływały na zmiany dynastii rządzących w Chinach
15 listopada 2021, 13:24Autorzy interdyscyplinarnych badań dowodzą istnienia związku pomiędzy aktywnością wulkanów a upadkami chińskich dynastii na przestrzeni ostatnich 2000 lat. Erupcje wulkaniczne, które są dominującym w skali globalnej zewnętrznym czynnikiem prowadzącym do krótkoterminowych zmian klimatycznych, miały wpływ na dzieje Państwa Środka, stwierdzają naukowcy z Chin, USA, Szwajcarii, Niemiec i Irlandii.
![](/media/lib/479/n-bol-e80c6230ad0118798a7622560f642751.jpg)
Polacy pracują nad nowatorską metodą leczenia bólu nowotworowego
13 listopada 2021, 08:38Specjaliści z Narodowego Instytutu Onkologii w Gliwicach wykorzystują radiochirurgię jako nieinwazyjną metodę leczenia funkcjonalnego, m.in. u chorych z arytmią czy neuralgią nerwu trójdzielnego. Od pewnego czasu [jako jedyni w Polsce i pierwsi w Europie] biorą udział w badaniu klinicznym, którego celem jest zmniejszenie lub eliminacja bólu przy wykorzystaniu radioablacji splotu trzewnego u chorych na zaawansowanego raka trzustki.